• Welkom bij Audiofreaksforum, Audio, Hifi, Luidsprekers, Buizen. Graag inloggen of registreren.
 

Opa Spylac repareert...

Gestart door Sytse Fliege, 15 maart 2017, 21:34:34

Vorige topic - Volgende topic

Sytse Fliege

11 juni 2021, 02:42:53 #2385 Laatste wijziging: 11 juni 2021, 02:44:32 door Sytse Fliege
Dank heren, uw input wordt op prijs gesteld :).

Er valt nog veel te zeggen over dit project, maar vandaag kwam het er nog niet van de QM-800 te "reviewen", ondertussen al weer begonnen aan een nieuw project (Denon PMA-1060, de schoorsteen moet hier ook ronken tenslotte) en tussentijds nog even naar Den Haag geweest om een visumaanvraag in te dienen voor Kazakhstan. Niet voor mij gelukkig...  ;D

Maar, om mijn trouwe lezers (haha) niet teleur te stellen, toch nog even wat meer ins- en outs over de SX-636 en het Pioneer van de jaren '70 in het algemeen.

Wellicht heb ik het wel eens eerder ergens gezegd, maar vintage Pioneer is doorgaans van al het Japanse spul het merk waar het meest aan gedaan moet worden, bij een revisie. En daarbij is dat vaak ook nog eens niet zo comfortabel werken, vanwege het vele gebruik van wire wraps. Dat laatste is een systeem om bekabeling op printen aan te sluiten; om een metalen pen die in de print gesoldeerd zit wordt een stuk kabel gewikkeld. Zonder gebruik van soldeer krijg je zo een prima verbinding die ook goed vastzit. Dat komt omdat de draad bij het opwikkelen iets uitgerekt wordt en na het wikkelen zichzelf als het ware vastzuigt aan de pin. Maar dat is allemaal leuk en aardig, afwikkelen en opnieuw opwikkelen is onmogelijk, wat het bij een revisie lastig maakt om bijvoorbeeld een print te demonteren, zodat je die makkelijker kunt bewerken.

Ach ja, niets gaat vanzelf, zullen we maar zeggen, builds character :)

Dan de door Pioneer gebruikte onderdelen. Geen idee waarom, maar Pioneer lijkt dol geweest te zijn op onderdelen die sneller de geest geven dan die van de collega's uit die tijd.

Eigenlijk het meest opspelend zijn bepaalde transistors. Pioneer heeft een aantal modellen die altijd problemen geven veelvuldig gebruikt, met name de 2SA725/6, de 2SC1344/5 en de 2SC1451. Die moet je gewoon simpelweg vervangen, want ze ruisen, ze kraken, ze piepen en af en toe vinden ze het ook leuk om te ontploffen (of om wat anders op te blazen).

Dood hoeft Pioneer zich overigens niet te schamen, andere merken kunnen dan weer vol zitten met de infamous 2SC458 (in SOT-33 format) en bijvoorbeeld Luxman uit die tijd heeft ook kwistig gebruik gemaakt van gelijkaardige transistors in met name de toonregeling, waardoor ook die overmatig ruisen, piepen etc.

Maar neem een merk als Technics (Matsushita, Panasonic); daarvan ben ik nog nooit een transistor tegenkomen die slecht was (wel kapot, maar dat is een ander verhaal). Het kon dus wel.

Daarentegen mag Technics zich dan wel weer een beetje schamen voor haar lichtlila elco's, die zijn vaak van zeer beroerde kwaliteit.

Maar ook daar doet Pioneer een duit in het zakje; behoudens elco's van Nippon Chemicon (vaak nog in heel redelijke staat) en Elna (meestal ook nog ok, maar wel wat minder) gebruikten ze ook veelvuldig - vooral als koppelelco's - de lichtblauwe elco's van het merk Sanyo. Altijd uitermate beroerd!

En last but not least; tantalum condensatoren. Meestal zijn die in blauw uitgevoerd, als je ze ziet (Luxman gebruikte ze veel en in Yamaha kom je ze ook wel tegen), maar de exemplaren in Pioneer kunnen alle kleuren van de regenboog hebben en vaak zijn ze belabberd van kwaliteit.

Gek genoeg weer niet in deze SX-636 (er zaten er een aantal in de toonregeling en in de phono voorversterker), ze waren allemaal nog in aardige staat. Maar ik heb al de nodige Pioneers onder het mes gehad waarvan met name phonoingangen het niet meer deden vanwege deze tantalums die defect waren.

Ah, plaatje bij het praatje, wel zo leuk;

Ach, kikker toch op!

Sytse Fliege

Ondanks dat je aan Quadrafonie niet zoveel meer hebt, ik heb er toch een zwak voor. Vooral omdat ik sowieso jaren '70 Japanse apparaten eigenlijk het allermooist vind, maar ook omdat juist voor Quadrafonie vaak alles uit de kast werd gehaald om een topsysteem neer te zetten. Heel veel Japanse merken deden er aan mee en maakten prachtige apparaten. Technics met bijvoorbeeld een SA-8500X, JVC met de 4VN990, Sansui met de QRX-9001 en zo zijn er nog vele merken en modellen die hadden gehoopt dat Quadrafonie een blijvertje was.

Heb je er dan niets meer aan? Ja, toch wel, want als stereo hifi apparatuur is het nog steeds prima te gebruiken, de sound is meer dan uitstekend en de looks zijn super cool. Ok, uiteraard wel als alles (weer) goed werkt, dus dat hebben we met de eerder besproken QM-800 in orde gemaakt.

Zo kwam hij binnen (de kooi van de linker eindversterkerunit had ik al gedemonteerd);



De kapjes van de knoppen los (wel aanwezig, gelukkig) en - als je goed kijkt - zie je dat de grote elco rechts voor scheef staat (die zat zelfs helemaal los toen ik de versterker ophaalde, geen idee wat daar mee gebeurd is!). Een kap zat er niet bij, waarschijnlijk verwijderd omdat al deze apparaten ingebouwd zijn, ik neem aan om de koelingsmogelijkheid wat te verbeteren.

Met het front er af zie je het stof der jaren nóg beter. Nog vrij hardnekkig ook, kwam ik achter!



De eindversterkerunit links;



Op de grote power transistors na zijn alle transistors vervangen, evenals alle elco's en één diode (dat kleine roodbruine druppelding, midden boven).

En zo ziet het er nu uit (de rechter unit deze keer);



Hier een plaatje van de onderzijde, met een stukje voeding, het protectiecircuit en de laatste stap voor de luidsprekeruitgangen;



Gereviseerd, stukje netter zo, toch? Ah, onthoudt even de bromvlieggroene elco's midden boven;



En, ach ja, het relais. Dat was nog even lastig. Het is een zogenaamd 4PDT / 4 Form C relais, maar wel in een uitvoering die niet meer te krijgen is, namelijk met een boutje aan de onderzijde om chassisbevestiging mogelijk te maken. Dat was even puzzelen en in mijn voorraad scharrelen, maar ik kon er gelukkig een oplossing voor vinden, kijk maar;



Leuk bedacht, minder goed uitgevoerd, want de eerste poging ging niet helemaal goed, dus was ik nog een uurtje extra onderweg om het wel goed te krijgen.

En zo zit het aan de onderzijde;



Iets anders mafs, aan de achterkant zitten zowel onder als boven twee paar ingangen, waarmee je met een schakelaar kunt kiezen tussen input 1 en input 2 (voor beide versterkers). Vreemd genoeg had iemand die mogelijkheid er uit gehaald door de bedrading van één input los te halen en de inputs onderling door te verbinden, waarmee je permanent beide inputs gebruikt en niet meer kunt kiezen tussen 1 en 2. Dat kan in de huidige setup een reden gehad hebben, maar die moet sowieso nog onderzocht worden op het hele idee er achter om een receiver en 4 eindversterkers te koppelen aan 20 luidsprekers. Het kan dus zijn dat het zo bedoeld is, maar vooralsnog heb ik het maar even hersteld naar origineel, vooral ook omdat die modificatie tamelijk knullig was aangebracht.



Het vervangen van de lampjes vergde ook nog het nodige addtionele lijmwerk, maar dat zit nu ook allemaal weer prima. De lampjes zelf hadden een stukje "alufolie" er op gelijmd, ik neem aan om de reflectie te verbeteren. Die hadden allemaal losgelaten, maar waren nog wel aanwezig, dus er weer op gelijmd.





Klaar! Alleen nog even de ruststroom inregelen en alles weer opbouwen;





Ready for take off!

Het frontje heeft nog wel wat spikkels, niet iets wat jullie van me gewend zijn, maar in dit geval kon ik er niet veel aan doen, het zit ónder een laklaag. Het lijkt er op dat de set om het beter bij het meubilair te laten passen waarin het is ingebouwd voorzien is van een laklaag met een beetje beits er in. Of alleen beits. Ach, geeft niet, vind ik wel onderdeel van de charme.

Zondag gaan ze terug naar hun baasjes, ik hoop dat ze er weel veel en nog lange jaren plezier van hebben!

Oh ja, voordat ik het vergeet, nog even over die bromvlieggroene elco's; het ding heeft nog wel een tamelijk aparte "insteek" als het gaat om het benutten van de luidsprekeruitgangen.

Stereo kan je één set luidsprekers aansluiten. Prima. Maar wil je er twee sets op aansluiten en quadrafonisch gaan, dan kan dat voor de front luidsprekers alleen maar vanaf frequenties van 900 Hz. Bij de eerste tests dacht ik "wat klinkt dat ding beroerd", maar dat was alleen maar logisch toen ik zag waarom. Met die bromvlieggroene elco's worden de frequenties onder de 900 Hz. weggefilterd.

Ik denk dat ik de redenatie snap. Zoals we hier allemaal wel weten is de bassound niet bepaald richtinggevoelig. Neem een subwoofer, zet hem ergens in de hoek of achter een bank en je hebt doorgaans prima lage tonen. De QM-400 is zo gedacht dat mid en hoog van de frontspeakers komt en laag van de rear speakers.

Allemaal leuk en aardig, maar in de setup zoals deze zat, heb je dan 20 luidsprekers waarvan de helft alleen mid en hoog doet en de rest wel alles? Dat zal dus nog even wat uitzoekwerk vergen!

Plaatje:



Ach, kikker toch op!

Lampje

Blijf niet aan de gang! Weer fantastisch gedaan man. ;D  (staat hij nog op 220V of lijkt dat maar zo?)
"Opruimen....ja, het gaat lukken!"

Sytse Fliege

 ;D

Maar toch bedankt, Lampje.

Uiteraard staat hij op 240V, maar hier inderdaad nog op 220, dit is nog een plaatje van voor de revisie.

Overigens, je zou 'm ook eigenlijk nog wel op 220V kunnen laten, heb je een beetje meer vermogen :)



Ach, kikker toch op!

Lampje

Citaat van: Sytse Fliege op 11 juni 2021, 13:39:18;D

Maar toch bedankt, Lampje.

Uiteraard staat hij op 240V, maar hier inderdaad nog op 220, dit is nog een plaatje van voor de revisie.

Overigens, je zou 'm ook eigenlijk nog wel op 220V kunnen laten, heb je een beetje meer vermogen :)




Kon ook niet anders!
"Opruimen....ja, het gaat lukken!"

Heintje

Weet je nog wat origineel wáár zat aangesloten (dus met laag-af en zonder laag-af)?
Anders krijg je wellicht een merkwaardig afwijkend geluid per kamer.

Regenpak

It's been Monday all week long!

Duclaasie

Citaat van: Sytse Fliege op 11 juni 2021, 02:42:53Dank heren, uw input wordt op prijs gesteld :).

Er valt nog veel te zeggen over dit project, maar vandaag kwam het er nog niet van de QM-800 te "reviewen", ondertussen al weer begonnen aan een nieuw project (Denon PMA-1060, de schoorsteen moet hier ook ronken tenslotte) en tussentijds nog even naar Den Haag geweest om een visumaanvraag in te dienen voor Kazakhstan. Niet voor mij gelukkig...  ;D

Maar, om mijn trouwe lezers (haha) niet teleur te stellen, toch nog even wat meer ins- en outs over de SX-636 en het Pioneer van de jaren '70 in het algemeen.

Wellicht heb ik het wel eens eerder ergens gezegd, maar vintage Pioneer is doorgaans van al het Japanse spul het merk waar het meest aan gedaan moet worden, bij een revisie. En daarbij is dat vaak ook nog eens niet zo comfortabel werken, vanwege het vele gebruik van wire wraps. Dat laatste is een systeem om bekabeling op printen aan te sluiten; om een metalen pen die in de print gesoldeerd zit wordt een stuk kabel gewikkeld. Zonder gebruik van soldeer krijg je zo een prima verbinding die ook goed vastzit. Dat komt omdat de draad bij het opwikkelen iets uitgerekt wordt en na het wikkelen zichzelf als het ware vastzuigt aan de pin. Maar dat is allemaal leuk en aardig, afwikkelen en opnieuw opwikkelen is onmogelijk, wat het bij een revisie lastig maakt om bijvoorbeeld een print te demonteren, zodat je die makkelijker kunt bewerken.

Ach ja, niets gaat vanzelf, zullen we maar zeggen, builds character :)

Dan de door Pioneer gebruikte onderdelen. Geen idee waarom, maar Pioneer lijkt dol geweest te zijn op onderdelen die sneller de geest geven dan die van de collega's uit die tijd.

Eigenlijk het meest opspelend zijn bepaalde transistors. Pioneer heeft een aantal modellen die altijd problemen geven veelvuldig gebruikt, met name de 2SA725/6, de 2SC1344/5 en de 2SC1451. Die moet je gewoon simpelweg vervangen, want ze ruisen, ze kraken, ze piepen en af en toe vinden ze het ook leuk om te ontploffen (of om wat anders op te blazen).

Dood hoeft Pioneer zich overigens niet te schamen, andere merken kunnen dan weer vol zitten met de infamous 2SC458 (in SOT-33 format) en bijvoorbeeld Luxman uit die tijd heeft ook kwistig gebruik gemaakt van gelijkaardige transistors in met name de toonregeling, waardoor ook die overmatig ruisen, piepen etc.

Maar neem een merk als Technics (Matsushita, Panasonic); daarvan ben ik nog nooit een transistor tegenkomen die slecht was (wel kapot, maar dat is een ander verhaal). Het kon dus wel.

Daarentegen mag Technics zich dan wel weer een beetje schamen voor haar lichtlila elco's, die zijn vaak van zeer beroerde kwaliteit.

Maar ook daar doet Pioneer een duit in het zakje; behoudens elco's van Nippon Chemicon (vaak nog in heel redelijke staat) en Elna (meestal ook nog ok, maar wel wat minder) gebruikten ze ook veelvuldig - vooral als koppelelco's - de lichtblauwe elco's van het merk Sanyo. Altijd uitermate beroerd!

En last but not least; tantalum condensatoren. Meestal zijn die in blauw uitgevoerd, als je ze ziet (Luxman gebruikte ze veel en in Yamaha kom je ze ook wel tegen), maar de exemplaren in Pioneer kunnen alle kleuren van de regenboog hebben en vaak zijn ze belabberd van kwaliteit.

Gek genoeg weer niet in deze SX-636 (er zaten er een aantal in de toonregeling en in de phono voorversterker), ze waren allemaal nog in aardige staat. Maar ik heb al de nodige Pioneers onder het mes gehad waarvan met name phonoingangen het niet meer deden vanwege deze tantalums die defect waren.

Ah, plaatje bij het praatje, wel zo leuk;



Die tantaaltjes zijn net dansende poppetjes in kleurige kleding.  😂

minplus

Mooi werk weer! 8)
Maar waanzinnig dat iemand het apparaat eerder zo verkloot heeft.
If nothing goes right, go left; If nothing's left, go right

AntiAudioKwakzalverij

Ik vind twee VU meters al geil, laat staan 4  ;)
Weer mooi vakmanschap geleverd!

sherlock

Die luidsprekerpluggen uit die serie vond ik wel een ramp. :'(

Sytse Fliege

Klopt, heel vervelend, vooral als ze weg zijn.

Je kunt ze - tegen woekerprijzen uiteraard - nog wel op eBay krijgen.

Ach, kikker toch op!

Sytse Fliege

Citaat van: Heintje op 11 juni 2021, 14:29:54Weet je nog wat origineel wáár zat aangesloten (dus met laag-af en zonder laag-af)?
Anders krijg je wellicht een merkwaardig afwijkend geluid per kamer.

Ik niet, wellicht hebben de eigenaren nog ergens een schema, anders wordt het uitzoekwerk.

Maar, wat ook kan, gewoon de elco's er tussenuit halen, dan heb je een gewone uitgang.

Ach, kikker toch op!

minplus

Citaat van: Sytse Fliege op 12 juni 2021, 10:07:43Klopt, heel vervelend, vooral als ze weg zijn.

Je kunt ze - tegen woekerprijzen uiteraard - nog wel op eBay krijgen.



Het doet me denken aan het type dat achterop de ouwe Leaks zit met een smalle en een bredere pen. Daar kun je de aansluitingen ook niet meer voor krijgen. Ik heb het bij later aangeschafte Leaks opgelost door 2 rode en 2 groene bouwpluggen te gebruiken, die ribbeldingen die je vroeger standaard had. Werkt prima.
If nothing goes right, go left; If nothing's left, go right

tensen

Das mooi werk meneer fliege fijn dat je in de pioneer modus zit😜